Lifestyle

Stwierdzenie nieważności małżeństwa – jak wygląda procedura w Sądzie Kościelnym?


Stwierdzenie nieważności małżeństwa przez Sąd Kościelny często błędnie nazywane jest „rozwodem kościelnym” lub „unieważnieniem małżeństwa”. Trzeba pamiętać, że małżonkowie zawierają związek małżeński w obecności kapłana na całe życie. Prawo kanoniczne nie przewiduje więc możliwości uzyskania tzw. rozwodu kościelnego. Istnieją jednak pewne przesłanki, wyjątkowe okoliczności, które sprawiają, że zawarta umowa między małżonkami staje się nieważna. Kto może liczyć na stwierdzenie nieważności małżeństwa w Sądzie Kościelnym i jak wygląda procedura, która do nieważności małżeństwa prowadzi?

rozwód kościelny

Przesłanki do stwierdzenia nieważności małżeństwa

Sąd Kościelny może stwierdzić nieważność małżeństwa, jeśli strona pozywająca udowodni, że nie zostały spełnione wszystkie warunki, aby umowa zawierana w trakcie ceremonii ślubnej między małżonkami była ważna. Jednymi z najczęściej występujących przesłanek do stwierdzenia nieważności małżeństwa są wady konsensualne, do których zalicza się:

  • Niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich z przyczyn natury psychicznej (powodowanej m. in. przez niedojrzałość emocjonalną, wszelkiego rodzaju uzależnienia, zaburzenia osobowości, problemy psychoseksualne jak homoseksualizm czy seksoholizm, stany lękowe, depresyjne, choroby psychiczne)
  • Symulacje tj. wykluczenia przymiotów i dóbr małżeńskich, np.: wykluczenie potomstwa, wierności, jedności czy dobra wspólnego małżonków.
stwierdzenie nieważności małżeństwa

Jak uzyskać stwierdzenie nieważności małżeństwa?

Zanim zaczniemy ubiegać się o stwierdzenie nieważności małżeństwa, powinniśmy dobrze poznać procedury, z którymi będziemy musieli się zmierzyć. Proces w sądzie kościelnym znacząco różni się od procesu rozwodowego przed sądem cywilnym. Do podstawowych różnic możemy zaliczyć:

  • Proces w Sądzie Kościelnym jest pisemny – opiera się w dużej mierze na pismach procesowych, brak rozpraw sądowych.
  • Koszty procesowe ponosi osoba wnosząca skargę (osoba pozywająca), chyba że strony dobrowolnie ustalą inaczej między sobą.
  • Strony nie spotykają się ze sobą w Sądzie Kościelnym – nie są ze sobą konfrontowane.
  • O stwierdzeniu nieważności małżeństwa decyduje kolegium sędziowskie, składające się z trójki osób duchownych – potrzebna jest bezwzględna większość głosów.
  • W Sądzie Kościelnym dostęp do akt sprawy na każdym etapie procesu mają jedynie adwokaci kościelni. Rezygnując więc z usług adwokata kościelnego, strona ogranicza swoje prawo do wglądu w akta sprawy (ma dostęp wyłącznie w trakcie publikacji akt).

W którym Sądzie Kościelnym należy złożyć skargę powodową?

W Sądzie Kościelnym nie składamy pozwu rozwodowego (jak w sądzie cywilnym), a jego odpowiednik nazywany skargą powodową. Taką skargę możemy złożyć w:

  • Sądzie Kościelnym właściwym dla miejsca zamieszkania osoby pozywającej lub osoby pozywanej.
  • Sądzie Kościelnym właściwym dla miejsca, w którym zawierany był związek małżeński.
  • Sądzie Kościelnym właściwym dla miejsca, w którym zbierana będzie większość dowodów lub w którym mieszka większość świadków.

Jak przebiega sprawa o stwierdzenie nieważności małżeństwa?

Po przyjęciu przez sąd kościelny skargi powodowej, wydawany jest dekret ustalający przedmiot sporu. W dokumencie tym określone zostają konkretne tytuły prawne, czyli powód lub powody ewentualnego stwierdzenia nieważności małżeństwa. Następnie przesłuchiwane są strony, później świadkowie, a po ich zeznaniach swoje ekspertyzy  przedstawiają biegli (najczęściej psycholodzy, psychiatrzy). W dalszej kolejności udostępniane są akta sprawy – osobiście strony mają możliwość tylko na tym etapie zapoznać się z zebranym materiałem dowodowym.

Po publikacji akt, swoje uwagi przedstawia Obrońca Węzła Małżeńskiego, którego zadaniem jest bronić tezy, że małżeństwo zostało ważnie zawarte Do opinii Obrońcy Węzła Małżeńskiego ustosunkowują się obie strony, by po tym sąd mógł zawyrokować o nieważnym małżeństwie lub stwierdzić, że małżeństwo jest nadal ważne. W przypadku, gdy nie zgadzamy się z wyrokiem Sądu Kościelnego, możemy złożyć apelację. To prawo przysługuje także Obrońcy Węzła Małżeńskiego.

Adwokat kościelny w pierwszej kolejności pomoże zweryfikować czy zachodzą przesłanki do nieważności małżeństwa i czy są podstawy do prowadzenia procesu. Następnie pomoże przygotować niezbędne dokumenty, ale także przeprowadzi przez wszystkie procedury w Sądzie Kościelnym. Ponieważ znacząco różnią się one od tych, które znane są z sądów cywilnych, pomoc adwokata kościelnego może okazać się nieoceniona na wielu etapach sprawy.

Tagi: stwierdzenie nieważności małżeństwa, unieważnienie małżeństwa, adwokat kościelny, stwierdzenie nieważności małżeństwa krok po kroku

comments icon0 komentarzy
0 komentarze
18 wyświetleń
bookmark icon

Napisz komentarz…

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *