Przyczyny stwardnienia bocznego zanikowego nie są znane. Istnieją hipotezy, że za rozwój SLA odpowiedzialne są immunologiczne schorzenia lub silne działanie wolnych rodników. Dziedziczenie stwardnienia bocznego zanikowego potwierdza się jedynie w 5% przypadkach. Nadal jednak stwardnienie boczne zanikowe jest chorobą, która stawia przed nami więcej pytań niż odpowiedzi. Dowiedz się, jakie są objawy stwardnienia bocznego zanikowego, jak diagnozuje się SLA i na czym polega leczenie tej choroby.
Stwardnienie boczne zanikowe – objawy
SLA jest schorzeniem neurozwyrodnieniowym, w wyniku którego dochodzi do uszkodzenia neuronów w mózgu, odpowiedzialnych za nasze zdolności motoryczne oraz do uszkodzenia włókien mięśniowych. W konsekwencji choroby, często dochodzi do paraliżu kończyn dolnych, w dalszej perspektywie całego ciała. Pacjenci z bocznym stwardnieniem zanikowym zaczynają także odczuwać trudności w mówieniu i połykaniu. Osłabione mięśnie przełyku nie radzą sobie z odprowadzaniem wydzieliny, która zaczyna zalegać w drogach oddechowych, co prowadzi do często powracających infekcji płuc.
Objawy SLA najczęściej występują między 50. a 70. rokiem życia, zdecydowanie rzadziej u osób młodych. W wyniku uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, do których dochodzi na początku choroby, obserwuje się wzrost napięcia mięśniowego. Z kolei po dłuższym czasie, w wyniku uszkodzeń wielu włókien nerwowych, dochodzi do stopniowego zaniku mięśni. Wyróżniamy trzy rodzaje stwardnienia bocznego zanikowego:
- stwardnienie obwodowe – uszkodzony neuron obwodowy
- stwardnienie opuszkowe – zanik mięśni języka i osłabienie kończyn
- stwardnienie piramidowe – spastyczność (wzrost napięcia mięśniowego) oraz objaw Babińskiego
Stwardnienie boczne zanikowe – diagnostyka SLA
Z objawami SLA należy zgłosić się do lekarza neurologa, który zleca wykonanie elektromiografii, elektroneurografii i rezonansu, często także badania krwi na obecność przeciwciał GM1 oraz płynu mózgowo-rdzeniowego. Podczas stawiania diagnozy lekarz musi wykluczyć podobne choroby, takie jak stwardnienie rozsiane, miastenię, zespół postpolio, wieloogniskową neuropatię, zespół rzekomoopuszkowy i inne. Niestety stwardnienia bocznego zanikowego nie da się zdiagnozować przed wystąpieniem pierwszych objawów.
Stwardnienie boczne zanikowe – leczenie SLA
Aby skutecznie leczyć SLA, lekarza muszą poznać przyczyny tej choroby. Póki przyczyny te nie są jasne, leczenie stwardnienia bocznego zanikowego opiera się na leczeniu objawowym. Ogromne znaczenie ma odpowiednio dobrana rehabilitacja, dzięki której aktywizowane są funkcje mięśni. Często stosowana jest metoda NDT Bobath, która pozwala utrzymać sprawność ruchową możliwie jak najdłużej. Ponadto pacjentom – w zależności od potrzeb – podawane są leki zmniejszające nadmierne napięcie mięśniowe. Nieodzowne są także zajęcia z logopedą, dzięki którym pacjent wyraźniej mówi.
Stwardnienie boczne zanikowe jest chorobą występującą stosunkowo rzadko – diagnozuje się u 5 na 100 tysięcy osób, częściej u mężczyzn niż kobiet. Nieustannie trwają badania nad poznaniem przyczyny SLA oraz opracowaniem skutecznej metody leczenia.
Artykuł powstał przy współpracy z Akademią Ruchu z Warszawy.